Zepsute jedzenie — jeść, czy nie jeść? Czyli jak rozpoznać i zapobiegać zepsuciu żywności

Kiedy myślimy o zepsutym jedzeniu, często przychodzą nam na myśl obrazy pleśni na konkretnych produktach; nie trzeba jednak widzieć pleśni gołym okiem, aby dojść do wniosku, że jakiś owoc czy konfitura nie nadaje się już do jedzenia. Chociaż wiele osób zgodnie z prawdą zauważa, że roślinne produkty rzadziej się psują od tych mlecznych bądź mięsnych, warto pozostać czujnym! Owoce, warzywa, wegańskie napoje czy tofu, a zwłaszcza te niewłaściwie przechowywane, również mogą się zepsuć. Dlatego też w tym artykule znajdziesz informacje, jak rozpoznać i przechowywać roślinne produkty, by uniknąć spożycia spleśniałego lub zepsutego jedzenia. Ponadto zdradzimy Wam, jak interpretować terminy ważności, omówimy objawy zatrucia, oraz podzielimy się listą produktów, które szybko się psują i tych, które wydają się zepsute, ale w rzeczywistości… często nadają się do spożycia.

Szybko psujące się produkty

Zanim zagłębimy się w przechowywanie i interpretację terminów ważności, warto poznać listę roślinnych produktów, które szybko się psują, oraz nauczyć się, jak rozpoznać, że produkt nie nadaje się już do spożycia. Oto kilka przykładów:

1. Ziemniaki: Psujące się ziemniaki są pomarszczone, z nalotem pleśni lub ciemnymi dziurkami wygryzionymi przez owady. Kiełki i zielony kolor to oznaki wydzielania się solaniny, która jest szkodliwa dla ludzi. Pamiętaj, że nie wolno jeść ziemniaków, które są pokryte ciemnymi plamami!
2. Dżemy i konfitury: Są niezdatne do spożycia, jeśli wydzielają chemiczny zapach, bądź pachną alkoholem. Czasami też mogą mieć widoczną pleśń – warto wtedy wyrzucić je w całości.
3. Wegański nabiał i odpowiedniki wędlin: Produkty przetworzone, takie jak roślinne napoje, tofu, tempeh, wędliny i sery wegańskie, psują się, kiedy stają się lepkie, pleśnieją i wydzielają chemiczny zapach. Warto pamiętać, że wszystkie te produkty należy spożyć w ciągu 2-3 dni od otwarcia.
4. Chleb: Ze względu na stosunkowo krótki czas przydatności chleba do spożycia, warto sprawdzać go codziennie, aby uniknąć zjedzenia zepsutej kanapki. Zwróć uwagę na białą, zieloną bądź czarną pleśń na skórce lub w środku i podejrzany, kwaśny zapach.
5. Awokado: Awokado nienadające się do jedzenia będzie się łatwo gniotło w dłoni, nawet w skórce, a w środku będzie brązowe, z ciemnymi nitkami lub pleśnią i nieprzyjemnie pachnące, wspominają autorki The Bowl Book.

Co można, a czego nie można zjeść po upływie terminu ważności?

Mięso jest szczególnie wrażliwe na psucie się, dlatego też nie zaleca się jego spożywania po upływie terminu ważności. Nawet jeśli mięso wygląda i pachnie dobrze, może zawierać szkodliwe bakterie. Szczególnie podatny na rozwój bakterii, oprócz mięsa, jest także nabiał. Spożycie zepsutych produktów pochodzenia zwierzęcego może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak m.in. zatrucie pokarmowe. 

Przejście na weganizm może rozwiązać ten problem, bowiem wegetariańskie i wegańskie produkty mają zazwyczaj dłuższy termin przydatności do spożycia! 

Z kolei produkty suche, takie jak makaron, ryż, kasze czy płatki śniadaniowe, często nadają się do spożycia nawet kilka miesięcy po upływie terminu. W przypadku tych produktów kluczowe jest sprawdzenie ich wyglądu i zapachu. Jeśli nie ma oznak pleśni ani nieprzyjemnego zapachu, najprawdopodobniej są one bezpieczne do spożycia. Ponadto konserwy i produkty w słoikach (o ile były przechowywane w odpowiednich warunkach), mogą być spożywane przez długi czas po upływie daty ważności..

Przechowywanie roślinnych produktów — wskazówki

Jeśli tak jak my, cenicie sobie niemarnowanie żywności, warto już zawczasu zadbać o odpowiednie przechowywanie produktów, aby przedłużyć ich żywotność. Jak zatem uniknąć zepsutego jedzenia w swojej spiżarni? Jak zostać mistrzem w podejściu zero waste w kuchni? Oto kilka ogólnych wskazówek:

Poprawne przechowywanie jedzenia w lodówce: Przechowuj produkty, które wymagają chłodzenia, w odpowiednich temperaturach. Pamiętaj, że niektóre owoce czy warzywa, takie jak pomidory czy banany, nie nadają się do przechowywania w niskich temperaturach. Nie myjcie warzyw i owoców przed włożeniem ich do lodówki! Poza tym, pamiętaj o utrzymywaniu lodówki w temperaturze poniżej 4°C, a zamrażarki poniżej -18°C. Regularnie sprawdzaj termometry, aby mieć pewność, że urządzenia działają prawidłowo.

Mrożenie jedzenia: Zamiast wyrzucać kolejne produkty, których nie dacie rady zjeść w terminie, warto je zamrozić. Co ciekawe, autorki The Bowl Book wspominają w książce: Ta informacja dla niektórych może okazać się szokująca, ale są takie owoce, które zamrożone zaraz po zbiorach mają znacznie więcej witamin niż te świeże po spędzeniu kilku lub kilkunastu dni w transporcie i na sklepowych półkach. Według badań British Frozen Food Federation aż 60% mrożonych warzyw i owoców ma więcej witaminy C, antyoksydantów, luteiny i beta karotenów niż ich świeże odpowiedniki.

Przechowywanie produktów w ciemności i chłodzie: W miarę możliwości przechowuj produkty w ciemnych miejscach lub opakowaniach, które chronią przed wpadaniem światła i wysoką temperaturą. Używaj szczelnych pojemników lub folii spożywczej do pakowania żywności. Ograniczy to kontakt z powietrzem i wilgocią, co zmniejszy ryzyko rozwoju bakterii. Do suchych produktów, takich jak ryż, mąka, makaron, bułka tarta, można wrzucić listki laurowe – ten sposób powinien was uchronić przed atakiem moli.

Przygotowywanie kiszonek i pikli: W Waszej kuchni znajduje się sporo warzyw, których nie dacie rady przejeść? Nic strasznego – nie musicie ich wcale wyrzucać. Możecie zawczasu przygotować z nich kiszonki bądź wyśmienite pikle. Nie dość, że tak przetworzone warzywa są smaczne, to dodatkowo świetnie wpływają na pracę jelit czy nasz mikrobiom. W naszej książce The Bowl Book znajdziecie proste przepisy na ukręcenie kiszonek i pikli w domu!

Suszenie owoców: Jeśli masz duże zapasy ulubionych owoców, takich jak jabłka, banany czy gruszki, możesz z powodzeniem je wysuszyć. W taki sposób przygotujesz sobie pyszną i zdrową przekąskę na kolejne miesiące.